Het leven

alle kleinkinderen voor het grootouderlijk huis

Gisteren, zondag 5 oktober 2014, was een heel bijzondere dag.  Ik zal die dag nooit vergeten. Alle kinderen waren bij elkaar in het huis waar onze ouders zijn geboren. Een huis zo groot dat er geen eind aan leek te komen. Ik was er nog nooit geweest. Het bevatte vroeger een bakkerij, een slijterij, een café, een maalderij en een boerderij. Met kamers op zolder voor het inwonend personeel. Hoewel de bedrijfsruimtes niet meer in gebruik zijn, verkeert het huis nog in vrijwel dezelfde staat als in 1918, toen het vreselijke drama van de Spaanse Griep zich in het gezin voltrok.

We stonden gisteren allemaal in het opkamertje waar mijn opa en oma bijna honderd jaar geleden zijn gestorven. Een dag na elkaar. Het kind dat niet op deze foto staat omdat ze nog niet was geboren, de jongste zus van mijn moeder, heeft een prachtig boek geschreven over die verschrikkelijke periode. Elk familielid kreeg het na afloop mee.

Mijn oma en opa, Aaltje Nijenhuis en Gerrit van der Wal

Mijn opa en oma lagen in hetzelfde opkamertje, 96 jaar geleden, in de wetenschap dat zij snel zouden sterven. In haar doodsnood had mijn oma haar familie bij elkaar geroepen om haar vijf kleine kinderen onder te brengen. Het was een schok om te horen dat ze zwanger was van haar zesde kind, dat ze de volgende dag, 18 november 1918, zou meenemen in haar dood. Uit het boek van mijn tante emotionele en bizarre details: “Dat is niemand te wensen. Dat kunnen alleen mensen begrijpen die zelf kinderen hebben. Op moeders verjaardag, 21 november 1918, stonden ze beiden dood boven de grond. Op de verjaardag van hun oudste dochter, een dag later op 22 november 1918, zijn ze begraven. De ouders gingen samen naar hun laatste rustplaats. En thuis, daar speelden hun kinderen, niet beseffend wat er om hen heen gebeurde.”

rondom het graf

De vijf kinderen, onze ouders, werden bij 3 familieleden ondergebracht. Mijn oudste nichtje had nog twee foto’s van mijn opa en oma die ik nooit heb gekend. Het was een bijzonder moment toen alle kleinkinderen bij hun graf stonden. Onze ouders, de vijf kinderen van Aaltje Nijenhuis en Gerrit van der Wal zijn intussen ook allemaal overleden. En ja, het werd ook nog gezellig. Zo gaat dat in het leven. Na afloop poseerden alle neven en nichten voor het immense huis. Met veel dank aan mijn lieve nicht Alie Kattenbeld-van der Wal en neef Dick van der Wal voor de research die zij voor het boek hebben verricht. Hierbij de overlijdensadvertentie. “Na eene kortstondige ongesteldheid”